Đề xuất phương án nhập khẩu và nuôi bò thịt cung ứng thị trường

Trong bối cảnh hiện nay, thị trường thịt bò Việt Nam đang thu hút nhiều nhà đầu tư mới, và một số công ty thành lập trong ngành đang có dấu hiệu hụt hơi. Theo số liệu của Tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế (OECD) và Tổ chức Lương Nông Liên hợp quốc (FAO) trong báo cáo triển vọng phát triển ngành nông nghiệp 2020-2029. Trong giai đoạn 2017-2019, Việt Nam tiêu thụ 1,27 triệu tấn thịt bò nhưng sản lượng chỉ đạt 37,2 vạn tấn (gần 30%), còn lại phụ thuộc vào nhập khẩu. Cơ hội phát triển nguồn cung trong nước thay thế hàng nhập khẩu là rõ ràng, nhưng không dễ thực hiện và sẽ còn gặp phải rất nhiều bài toán khó.

Số lượng bò thịt không đủ nhu cầu tiêu dùng trong nước

Ngày 13/7/2021, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn họp trực tuyến; với Trung tâm Nghiên cứu Nông nghiệp Quốc tế Australia (ACIAR) về những chương trình hợp tác mới giữa hai bên.

Một trong những nội dung chính được tập trung thảo luận; là dự án “Lồng ghép các nông hộ nhỏ và hệ thống sản xuất trang trại vào chuỗi cung cứng thịt bò thương phẩm; hình thành từ chuỗi nhập khẩu thịt bò sống của Australia vào Việt Nam”.

Đại diện phía Việt Nam, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Lê Quốc doanh cho biết; số lượng bò thịt chăn nuôi ở Việt Nam thường xuyên có 6,4 triệu con; nhưng không đáp ứng đủ nhu cầu tiêu dùng thịt bò trong nước.

Vì vậy, Việt Nam đều phải nhập khẩu thêm bò sống (chính ngạch từ Australia, và biên mậu từ các nước lân cận); ngoài ra còn phải nhập khẩu thêm thit bò đã qua giết mổ từ Australia, Mỹ…

Đề xuất dự án lồng ghép chăn nuôi bò thịt

Theo Thứ trưởng Lê Quốc Doanh, nhiều thương nhân, doanh nhân từ nhiều năm nay đã nhập khẩu bò choai sống từ Australia về; nuôi vỗ béo, rồi bán ra thị trường. Tuy nhiên, nguồn nhập về có chất lượng không đồng đều; trong khi các doanh nghiệp không có kinh nghiệm chăn nuôi nên thời gian vỗ béo kéo dài không hiệu quả; chưa kể đầu ra cũng không ổn định.

Ông Peter Horne, Tổng giám đốc ACIAR cho hay; Việt Nam hiện nay là đối tác nhập khẩu bò thịt lớn thứ hai của Australia; chỉ đứng sau Indonesia, và thị trường Việt Nam đang phát triển ngày càng nhanh về tiêu thụ bò thịt.

Dự án dự kiến được thực hiện từ năm 2021 đến năm 2025

Vì vậy, Dự án “Lồng ghép các nông hộ nhỏ và hệ thống sản xuất trang trại; vào chuỗi cung cứng thịt bò thương phẩm hình thành từ chuỗi nhập khẩu thịt bò sống của Australia vào Việt Nam”; được ra đời với mục tiêu nghiên cứu và phát triển các cơ hội; cũng như gỡ bỏ thách thức trong việc kết nối các nông hộ nhỏ và hệ thống trang trại của Việt Nam; tham gia vào các chuỗi cung ứng thịt bò thương phẩm nhập khẩu từ Australia. Từ đó nâng cao năng lực của các nhà nghiên cứu; người chăn nuôi và các đối tượng tham gia vào chuỗi.

Dự án dự kiến được thực hiện từ năm 2021 đến năm 2025; với ngân sách vào khoảng 2,7 triệu AUD do ACIAR tài trợ.  Cơ quan chủ trì của phía Australia là Đại học Tasmania; còn đối tác ở phía Việt Nam là Viện Chăn nuôi, Học viện Nông nghiệp Việt Nam và một số đơn vị liên quan thuộc Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cùng phối hợp thực hiện.

Cần chuẩn bị kỹ càng trước khi thực hiện chăn nuôi

“Dự án này rất có ý nghĩa và thiết thực trong bối cảnh nhu cầu thịt bò Australia của Việt Nam đang rất lớn”; Thứ trưởng Lê Quốc Doanh nhận định, đồng thời cũng lưu ý:  “Chúng ta cần xác định người nông dân; các nông hộ nhỏ tham gia vào dự án này thì tham gia vào giai đoạn nào. Phía Austraila cần nghiên cứu để xem xét chia sẻ kinh nghiệm gì; kiến thức gì để nâng cao giá trị cho chuỗi liên kết này”.

Lãnh đạo Vụ Khoa học công nghệ và Môi trường của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn; kiến nghị phía Australia cần hỗ trợ để chất lượng bò đầu vào được đồng đều về lứa tuổi, về chất lượng.

Ngoài ra cần tập huấn kỹ thuật cho các doanh nghiệp trong thời gian vỗ béo và tập huấn cho người nông dân cách trồng; thu hoạch, chế biến, bảo quản các loại cỏ làm thức ăn cho bò.

Đại diện Học viện Nông nghiệp Việt Nam, cho rằng bên cạnh hỗ trợ kỹ thuật. Dự án cũng cần quan tâm hơn đến hạ tầng để đảm bảo tiêu thụ tốt thịt bò sau khi giết mổ; vì không phải ở đâu cũng có các cơ sở giết mổ đảm bảo tiêu chuẩn cung cấp cho các siêu thị.

Nhập thịt trước, nuôi bò sau

Từ kinh nghiệm dự án bò Nhật; ông Võ Xuân Hòa cho rằng quy mô thị trường cho phân khúc thịt bò cao cấp còn nhỏ.

“Thịt bò Nhật nhập khẩu về Việt Nam giá bình quân là 2 triệu đồng/kg. Chúng tôi hợp tác với người Nhật nuôi bò tại Việt Nam giá chỉ 1 triệu đồng/kg; chất lượng tương đương nhưng số lượng bán ra không nhiều. Thực tế bán hàng cũng cho thấy ở phân khúc thịt bò cao cấp; vấn đề không chỉ là chất lượng mà còn liên quan thương hiệu, xuất xứ. Khi thị trường còn nhỏ thì nhập khẩu về phân phối có hiệu quả hơn; so với vận hành 1 dự án chăn nuôi trong nước” – ông Hòa nêu quan điểm.

Giữa tháng 4 vừa qua, tại lễ hội Nhật – Việt diễn ra tại TP HCM; gian hàng bò tuyết Hokkaido (Nhật Bản) của Tập đoàn Sojitz thu hút rất đông khách hàng đến tham quan và dùng thử. Nhân viên người Việt của Tập đoàn Sojitz cho hay; sản phẩm đã được nhập khẩu dạng thương mại thông thường về Việt Nam; nhưng chưa phân phối chính thức; vì đang trong giai đoạn thăm dò thị trường.